İnsanları ne mutlu eder? Bu soruya bir cevap bulmak kesinlikle çok zengin edebilirdi :) (ancak bununla mutlu olup olunmayacağı başka bir konu). Mutluluğun sonuçları hakkında çok şey biliyor olsak da, nedenleri hakkında bir o kadar az şey biliyoruz.
Mutlu olduğumuz anların genellikle nasıl ve neden olduğunu açıklamakta güçlük çekeriz.
Mutluluk bilmecesine ışık tutmak amacıyla, Londra'dan bir grup araştırmacı kısa süre önce PNAS'ta insanların mutluluklarına ilişkin öznel değerlendirmelerini anbean tahmin eden bir matematiksel formül yayınladı . Ödüle nasıl tepki verdiğimize dair modellere dayanarak, insanların anlık ödüller aldıklarında mutlu hissettiklerini ve bu tür ödüllerin etkisinin zamanla hızla azaldığını gösterdiler.
26 çalışma katılımcısına, parasal bir ödül kazanma veya kaybetme konusunda seçim yapmaları gereken bir karar verme görevi verildi ve o andaki mutlulukları soruldu. Beyinlerindeki sinirsel aktivite, aynı zamanda, kendi bildirdiği mutluluğu son ödüller ve beklentilerle ilişkilendiren bir hesaplama modelinin oluşturulduğu fonksiyonel MRI kullanılarak izlendi. Araştırmacılar daha sonra bu modeli 18.000'den fazla katılımcı üzerinde “Beni ne mutlu ediyor?” adlı bir akıllı telefon uygulama oyununda test etti ve denklemin insanların oyunu oynarken ne kadar mutlu olacağını doğru bir şekilde tahmin etmek için kullanılabileceğini söyledi.
Ancak en ilginç olanı, ödüllerin tek başına mutluluğun en iyi göstergesi olmadığı bulgusuydu. Mutluluğun en güçlü yordayıcısı, insanların bu ödüllerle ilgili beklentilerinin aşılıp aşılmadığıydı. Yazarların tahmin ettiği gibi, bulgular “mutluluk, işlerin ne kadar iyi gittiğini değil, işlerin beklenenden daha iyi gidip gitmediğini yansıtan bir durumdur”.
Peki bu bize mutluluk ve onu nasıl bulacağımız hakkında ne söylüyor? İki şey öneriyor. İlk olarak, mutluluğun tüm hayvanlarla paylaştığımız aynı temel ödül işleme kapasitelerinden yararlanıldığını gösterir, ancak mutluluk için önemli olan ödülleri tahmin etme ve üzerinde düşünme (muhtemelen benzersiz bir şekilde insan) kapasitemizdir.
Ayrıca göreceli ödüllerin mutlulukta önemli olduğunu gösteriyor - alternatif potansiyel bir kayıp olduğunda hiçbir şey kazanmamak bile ödüllendirici olabilir. Bu , daha yoğun ağrıya bir alternatif olarak sağlandığında ağrının kendisinin hoş olarak deneyimlenebileceğini gösteren önceki çalışmalarla uyumludur .
Bu nedenle, beklentilerimizi yönetmek, mutluluğu artırmanın en iyi yolu olabilir: hiçbir beklentiye girmeden bir şey kazanırsak, elde ettiğimiz de beklediğimizden daha mutlu oluruz, ya da daha kötüsü, elde ettiğimizden daha fazlasını bekleriz.
Bu, psikologların hastalarına uzun yıllardır çeşitli psikoterapi biçimlerinde sundukları bilgece tavsiyeyle tutarlıdır. Psikologların muayene odalarında gördükleri depresyonun çoğu, insanların her zaman mutlu olmaları beklentisinin sonucu gibi görünüyor. Bu bireyler için depresyon, mutlu olamama ve en önemlisi, hayatın nasıl olması gerektiğine dair beklentilerini karşılayamama olarak yaşanır.
Yani tüm hikaye bu mu? Mutluluk sadece iyi yönetilen beklentilerin sonucu mudur? Kişisel beklenti, mutluluğu belirlemede kritik bir faktör olarak tutarlı bir şekilde gösterilmiş olsa da, daha fazlası olduğundan şüpheleniyorum.
Biz sosyal yaratıklarız ve duygularımız sosyal bağlamlarda deneyimlenir ve ifade edilir. Mutlulukla ilgili beklentilerimizi kendi kendine düzenleme kapasitemiz olsun ya da olmasın, yine de çevredeki sosyal bağlamdan etkilenebiliriz. İnsanlardan mutlulukla ilgili beklentilerini azaltmalarını istemek, mutlu hissetmeye öncelik veren bir kültürle çevrili olduklarında zor bir görevdir. Televizyon reklamcılığından kişisel gelişim gurularına ve hatta hükümetin desteklediği ulusal kampanyalara kadar mutluluk başarının altın standardı haline geldi.
Yapilan araştırmada, insanların mutlulukla ilgili kendi beklentilerinden oldukça farklı olarak, insanların olumsuz duygusal deneyimlerine nasıl tepki verdiklerini belirlemede kritik bir rol oynayanın, diğerlerinin algılanan beklentileri olduğunu gösteriyor. Başkalarının mutlu ya da üzgün olmamamızı beklediğini düşündüğümüzde, kaçınılmaz olarak üzgün hissettiğimizde kendimiz için kötü hissederiz, bu da depresyonun artmasına ve yaşamdan daha düşük memnuniyete yol açar.
Öyleyse mutluluk matematiksel bir formülle tahmin edilebilir mi? Yazar Robb Rutledge ve meslektaşlarının çalışması, mutluluğun nedenlerine dair birçok önemli içgörü sağlıyor.
İnsanların bu nedenleri yöneterek kendi mutluluk düzeylerini geliştirip geliştiremeyecekleri belki de daha karmaşık bir sorundur; mutluluğun kültürel olarak nasıl değer verildiğinden ve mutluluğun eksikliğinin sosyal olarak kabul edilip edilmediğinden etkilenir. Son olarak:
Mutluluktan bahsedip şu hikayeden söz etmemek olmaz ...
Paulo Coelho'nun Simyacı romanında geçen bir hikaye;
"Bir tüccar oğlunu mutluluğun gizini öğrenmesi için bilge bir insanının yanına gönderir. Bilge yanına gelen çocuğun eline içinde iki damla yağ olan bir kaşık verir ve malikânesini dolaşmasını söyler; ama dolaşırken kaşığın içindeki yağı dökmemesini ister. Tüccarın oğlu sarayı gezerken elindeki kaşığın içindeki yağı dökmemek için uğraştığından etrafındaki hiçbir şeye dikkat edemez, malikânedeki güzelliklerin farkına varamaz. Bilge kişinin yanına döndüğü zaman bilge ona saraydaki Acem halılarını ve muhteşem bahçeyi nasıl bulduğunu sorar. Fakat tüccar'ın oğlu bunların hiçbirini göremediğini itiraf eder. O zaman bilge bir kez daha gezmesini ama bu sefer etraftaki güzelliklere dikkat etmesini tembih eder. Bu defa tüccarın oğlu her yeri altınlarla, ipeklerle, değerli halılarla süslü olan malikânenin içinde hayranlıkla dolaşırken elindeki kaşığa ve içindeki yağa dikkat edemez. Bilge kişinin yanına döndüğünde her şeyi çok beğendiğini anlatır. Bilge kişi de ona kaşıktaki yağın ne olduğunu sorar, tüccarın oğlu mahcubiyet içinde, kaşığa dikkat edemediğini ve yağı döktüğünü fark eder. Bunun üzerine bilge kişi şunu söyler: “Mutluluğun gizi, dünyanın bütün harikalarını görmektir; ama kaşıktaki iki damla yağı unutmadan.” "
Bu müthiş hikayeyi cevabını iç sesinize bıraktığım şu soru ile bitirmek istiyorum..
Dengeli bir yaşam mıdır mutluluğun sırrı? Yoksa başka başka sırlar da var mıdır mutlu olmak için?
0 Yorumlar